Ιστορική ανάδρομη
Η Αιδηψός, έχει πλούσια ιστορία που ξεκινάει πολύ πίσω στο χρόνο, την προϊστορική εποχή, όταν έχουμε και επιστημονικά ντοκουμέντα για τις πρώτες ενδείξεις ζωής στην περιοχή. Η λουτρόπολη, στο πέρασμα των αιώνων έχει περάσει από πολλές φάσεις, γνωρίζοντας εποχές ανάπτυξης αλλά και έντονης ύφεσης.
Για το όνομα της Αιδηψού υπάρχουν πολλά ενδεχόμενα προέλευσης. Στην ιστορία συναντάμε την Αιδηψό σαν Αίδεψον ή Αίδηψον και αργότερα με το αρχαίο όνομα Ληψώ. Ο Στράβωνας, γεωγράφος και ιστορικός / 65 π.Χ. - 23 μ.Χ. αναφέρεται στα συγγράμματά του στη μυθολογική παράδοση για τα Λουτρά της Αιδηψού ως «Ηρακλέους Θερμά», τα οποία δημιουργήθηκαν από τη θεά της σοφίας Αθηνά με παράγγελμα της στον αδερφό της, Ήφαιστο. Εκείνος, με το θεϊκό του σφυρί χτύπησε τα έγκατα της γης και αμέσως ξεπήδησαν τα θερμά ιαματικά νερά, που προσφέρθηκαν σα δώρο υγείας, ομορφιάς και τόνωσης του γενετήσιου ενστίκτου στον ημίθεο και προστατευόμενο της θεάς Αθηνάς, Ηρακλή. Ο Ηρακλής, λουζόταν στα νερά πριν από κάθε του άθλο για να πάρει δυνάμεις, και όταν τελείωνε τα κατορθώματά του, γύριζε στην Αιδηψό πάντα με την παρέα κάποιας όμορφης νύμφης γιατί, μία από τις πολλές ιδιότητες των νερών είναι και η τόνωση των γενετήσιων ορμών. Αυτό επιβεβαιώνεται από ευρήματα που βρέθηκαν σε ανασκαφές και εικονίζουν τα κατεξοχήν σύμβολα του Ηρακλή /μαρμάρινο ανάγλυφο με τη λεοντή και το τόξο του Ηρακλή. Ένας άλλος μύθος μιλάει για τις Νηρηίδες, αυτές τις πανέμορφες θαλάσσιες θεότητες, που κολυμπούσαν στα νερά της Αιδηψού κάθε βράδυ που κάτω από το χλωμό φως της Σελήνης και πίσω από τους αχνούς των ζεστών νερών, έκρυβαν τις ερωτικές τους περιπτύξεις με θεούς του Ολύμπου και ημίθεους,. Πριν την αυγή, έφευγαν προς τις πλαγιές του Παρνασσού, αφήνοντας σαν αφρό στο κύμα τη σαγήνη των νυχτερινών οργίων, των γέλιων και των παιχνιδιών τους. Ο Πλούταρχος αναφέρει στους «Βίους Παράλληλους» ότι ο μέγας Ρωμαίος Στρατηγός Σύλλας και μετέπειτα Δικτάτορας της Ρώμης / 138 π.Χ. – 78 π.Χ, επιστρέφοντας το 83 π.Χ. από την Ασία από τον πόλεμο κατά του Μυθιδράτη, έπαθε ποδάγρα και αναγκάστηκε να μεταβεί στην Αιδηψό για θεραπεία. Οι Αιδήψιοι τον τίμησαν με γιορτή που έφερε το όνομα του, τα «Σύλλεια». Σήμερα πίσω από το υδροθεραπευτήριο υπάρχει ο λουτρώνας του Σύλλα, αποτελούμενος από δύο λουτήρες λαξευμένους στο βράχο όπου έπεφτε το νερό και είναι στεγασμένος με σταυροθόλιο.
Στη Ρωμαϊκή περίοδο η Αιδηψός ήτανε από τις γνωστότερες λουτροπόλεις διεθνώς και γνώρισε μεγάλη ακμή που οφειλόταν στη λήξη των πολεμικών συγκρούσεων στον Ελλαδικό χώρο.
Από την λουτρόπολη πέρασαν και λούστηκαν διάφοροι αυτοκράτορες, ηγεμόνες και προσωπικότητες της εποχής, ανάμεσά τους: ο πρεσβευτής του Αυγούστου Γάϊος Ποππαίος Σαβίνος (20 μ.Χ.), πιθανώς οι αυτοκράτορες Ανδριανός (128 μ.Χ.), ο Μάρκος Αυρήλιος, ο Σεπτίμιος Σεβήρος, ο Περτίναξ μετά της συζύγου του, αυτοκράτειρας Ιουλίας Δόμνας, ο Καρακάλας, ο Γέτας (196 μ.Χ.), ο Γορδιανός (περί το 240 μ.Χ.), ο Μ. Κωνσταντίνος (324 – 337 μ.Χ.), ο Θεοδόσιος (379 – 395 μ.Χ.). Εξαιτίας της φήμης της περιοχής ήταν πολλοί αυτοί που συνέρρεαν για λουτροθεραπεία, έτσι ώστε από εκείνη κιόλας την εποχή ζητούσαν από τους επισκέπτες να καταβάλουν τέλος διαμονής.
Είναι πια κοινή διαπίστωση των αρχαιολόγων, το γεγονός ότι κυρίως το δεύτερο μ.Χ. αιώνα στην Αιδηψό έρχονταν επισκέπτες από όλο τον κόσμο, όπως μαρτυρά και το επιτύμβιο επίγραμμα κάποιου καπετάνιου Διογενιανού, που βρέθηκε κοντά στα Λουτρά και μιλάει για την πόλη. Είναι και ο αιώνας της μεγαλύτερης ακμής για την ούτως ή άλλως λαμπρή για την Αιδηψό, ρωμαϊκή περίοδο, αλλά δυστυχώς λίγα είναι τα ευρήματα από τότε. Ο Πλούταρχος, επίσης γράφει ότι στην Αιδηψό έγινε το συμπόσιο των επτά σοφών τον 2ο μ.Χ. αιώνα. Ο ιστορικός αναφέρει ακόμα ότι η Αιδηψός επί τέσσερις και πλέον αιώνες, από το βασιλιά της Μακεδονίας Αντίγονο μέχρι τους Ρωμαίους αυτοκράτορες Γέτα και Γορδιανό γνώρισε μεγάλη ακμή. Ο τελευταίος αυτοκράτορας που χάρισε αίγλη στην Αιδηψό με την επίσκεψη του, ήταν και ο Μέγας Κωνσταντίνος. Μετά την κατάλυση του Ρωμαϊκού κράτους, η έλλειψη μαρτυριών για την Αιδηψό τόσο πριν τον 4ο μ.Χ. αιώνα. όσο και μετά οφείλεται μάλλον στην εγκατάλειψή της από τους κατοίκους της.
Η ερήμωση αυτή οφείλεται επειδή οι Ρωμαίοι, οι οποίοι στην αρχή συνέβαλαν στην εξάπλωση της λουτροθεραπείας, μετέβαλαν εν συνεχεία τους λουτρώνες σε τόπους διαφθοράς και ομαδικών οργίων παρασυρθέντες από τον πλούτο, τη χλιδή και την ακολασία μέσα στην οποία ζούσαν, στοιχεία που έδειχναν ότι η κραταιά τους αυτοκρατορία βάδιζε μαθηματικά προς την επερχόμενη κατάρρευσή της. Όταν αυτό συμβαίνει στις αρχές του Μεσαίωνα, ο Χριστιανισμός καθίσταται αμείλικτος εχθρός των λουτροθεραπευτηρίων, καταλογίζοντας σε αυτά τη μομφή ότι αποτελούν κατοικητήρια σατανιστικών δυνάμεων. Ήταν η εποχή που ο θρησκευτικός φανατισμός οδήγησε σε υπερβολές και πολλές λουτροπόλεις είχαν ανάλογη τύχη. Ο Θεοδόσιος βλέποντας σαν αντίπαλο κάθε ειδωλολατρικό κέντρο, καταστρέφει δύο φορές την Αιδηψό. Η όμορφη πόλη γίνεται ερείπια, τα αγάλματα σπάνε, οι ναοί καίγονται, και οι κάτοικοι σφάζονται σαν αμετανόητοι ειδωλολάτρες. Η πόλη όμως ξεθεμελιώνεται τελείως με την επιδρομή των Βανδάλων του Αλάριχου, το 395 μ.Χ. Η Αιδηψός παύει να υφίσταται, όλα χάθηκαν, είναι σα να άνοιξε η γη και την κατάπιε, κι αυτό είναι ένα ιστορικό συμβάν που χρήζει ιδιαιτέρας προσοχής από τους ιστορικούς γιατί μια πόλη εξαφανίζεται όχι από κάποιο φυσικό φαινόμενο, αλλά από τη μανία ανθρώπων. Ο πληθυσμός που απέμεινε συγκεντρώθηκε στην ενδοχώρα, στην περιοχή της Αγίας Παρασκευής, κοντά στο σημερινό χωριό της Αιδηψού, αλλά και για να αποφύγει τις ληστρικές επιδρομές των πειρατών, των Σλάβων, των Αράβων και αργότερα των Τούρκων.
Με την πάροδο του χρόνου και την άμβλυνση των παθών, ο ίδιος ο Χριστιανισμός αναγνωρίζει την ύψιστη θεραπευτική αξία της υδροθεραπείας και γίνεται ο πρωτοπόρος για την αναδιοργάνωση αυτής σε νέες βέβαια βάσεις κατά το δεύτερο μισό του Μεσαίωνα. Πολλές μονές ιδρύονται κοντά σε λουτροπόλεις και επικρατεί μάλιστα η άποψη ότι το νερό ξεπλένει τα αμαρτήματα. Κατά τον 8ο αιωνία. μ.Χ. η Αιδηψός ήταν έδρα Επισκόπου και κατείχε την 7η θέση μεταξύ των ελληνικών επισκοπών που υπόκειντο στη μητρόπολη Αθηνών. Τον 10ο αιώνα υπήρχε ανατολικά των Λουτρών, κοντά στη σημερινή περιοχή Πλατάνια, μονή του Αγίου Γεωργίου, γνωστή ως “της Θέρμας”.
Ο πρώτος βασιλιάς της Ελλάδας, ο Όθωνας, κατά την επίσκεψή του στη Β. Εύβοια που έγινε το Σεπτέμβριο του 1841, επισκέφθηκε και την Αιδηψό. Μαγεμένος από τη φυσική ομορφιά, ο Γερμανός καθηγητής Λουδοβίκος Ρος που συνόδευε το βασιλικό ζεύγος στο ταξίδι του, περιγράφει με τα καλύτερα λόγια την περιοχή. Ήδη από το 1884 που εγκρίθηκε το πρώτο σχέδιο της πόλης της Αιδηψού, άρχισε η ανοικοδόμηση της νέας πια Λουτρόπολης και το 1887 ξεκινά και πάλι η αξιοποίησή της με την ανασύσταση του ελεύθερου ελληνικού κράτους. Από το 1891-1899 και επί δημαρχίας του ιατρού Ευσταθίου Παπανικολάου πραγματοποιείται ο τέλειος ανακαινισμός των Λουτρών. Γίνονται έργα όχι μόνο για τις ανάγκες των λουομένων αλλά και γενικότερα για τον εξωραϊσμό του τόπου.
Ήταν η εποχή της μεγάλης αναμόρφωσης της παραλιακής Αιδηψού, η οποία θα άρχιζε σιγά σιγά να προσελκύει τη διαμονή των κατοίκων όχι μόνο το καλοκαίρι, όπως συνηθιζόταν μέχρι τότε, αλλά και τους χειμωνιάτικους μήνες. Ήδη διατηρούνται στην Αιδηψό ταχυδρομείο και τηλεγραφείο κατά τη διάρκεια της λουτρικής περιόδου.Επιστήμονες, Έλληνες και ξένοι, ασχολούνται με τα ιαματικά νερά της, οι καθηγητές Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Δαμβέργης, Αιγηνίτης και Κομνηνός, οι καθηγητές του Πανεπιστημίου του Μονάχου, Λάνδερερ και Σίντλιγκ, ο καθηγητής Αφεντούλης, ο Περτέας και ο ακαδημαϊκός Εμμανουήλ γράφουν επιστημονικές εργασίες με φυσικοχημικές αναλύσεις που δημοσιεύτηκαν στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη - κυρίως στη Γερμανία. Υπάρχει πλήθος επιστημονικών εργασιών στις βιβλιοθήκες των Πανεπιστημίων Μονάχου και Φρανκφούρτης. Ο αείμνηστος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αφεντούλης που επισκέφτηκε την Αιδηψό το 1875 γράφει: «Η φύση η οποία περιβάλλει την Αιδηψό είναι ζωντανή και από κάθε άποψη ευχάριστη, βουνά γύρω κατάφυτα από σκίνους που μυρίζουν ευχάριστα και από κοτίνους και δάφνες και κουμαριές και πεύκα. Μικρό ποταμάκι, σιγοτραγουδώντας κατρακυλάει από πάνω και στο διάβα του απλώνεται σε μικρούς καταρράκτες. Άποψη και θέα από τον απέναντι Παρνασσό είναι θαυμάσια και το καλοκαίρι πνέει θαλασσινό δροσερό αεράκι και μας θυμίζει ιστορικές αναμνήσεις από τις απέναντι Θερμοπύλες. Νερό πόσιμο, καθαρό, λαμπερό, κρύο».
Ο ακαδημαϊκός καθηγητής Εμ Εμμανουήλ προσθέτει: «Τα ιαματικά νερά της Αιδηψού δε μοιάζουν με καμία απολύτως πηγή του εξωτερικού. Είναι τέτοια και τόσα τα φυσικά τους πλεονεκτήματα, ώστε λίγες θα πρέπει να είναι οι ευρωπαϊκές λουτροπόλεις που θα έχουν την ευτυχία να προσομοιάζονται με την Αιδηψό».
Η Αιδηψός σιγά σιγά ξυπνούσε από τη νάρκη τόσων αιώνων και έδειχνε όλο και καθαρότερα το καινούριο της πρόσωπο. Εκείνη την εποχή, έχουμε και τα πρώτα επίσημα δημογραφικά στοιχεία με τον πληθυσμό του χωριού Αιδηψός να ανέρχεται στους 477 κατοίκους το 1879, ενώ αναφέρεται ότι μέχρι το 1890 προσήλθαν 4303 πάσχοντες για χρήση των ιαματικών λουτρών της πόλης.
Στα πλαίσια της οικοδόμησης της νέας Λουτρόπολης ανεγείρεται το 1898 το ξενοδοχείο «Θέρμαι Σύλλα», το οποίο σηματοδοτεί την αναπτυξιακή λειτουργία της λουτρόπολης προς τη χρυσή δεκαετία του ΄30. Το ξενοδοχείο κτίστηκε στην περισσότερο περίοπτη και ευάερη θέση, στην ανατολικομεσημβρινή άκρη της παραλίας των Λουτρών Αιδηψού. Σήμερα είναι πλήρως εκσυγχρονισμένο αλλά διατηρεί την εντυπωσιακή του φινέτσα και το νεοκλασικό του χαρακτήρα που το έχουν δικαίως καταστήσει «οικόσημο» της Αιδηψού. Τα Λουτρά της Αιδηψού άρχισαν να κατοικούνται μόνιμα από το 1900 και μετά. Μέχρι το 1907 δεν απογραφόταν κανένας κάτοικος, γιατί τα Λουτρά χρησιμοποιούνταν μόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όσο διαρκούσε η λουτροθεραπεία. Από το 1912 μεταφέρεται στα Λουτρά η έδρα του Δήμου. Τα πρώτα καταλύματα και ξενοδοχεία χτίστηκαν στη συνοικία Πλατάνια, όπου βρισκόταν και ο σφυγμός της πόλης και τη συνέχεια μετά το 1910 επεκτάθηκαν προς την παραλία, οπότε και δημιουργήθηκε η νέα παραλιακή συνοικία. Στις αρχές του 20ου αιώνα και πιο συγκεκριμένα το 1922 δέχτηκε ένα μεγάλο κύμα προσφύγων από Έλληνες της Μικράς Ασίας. Οι πρόσφυγες μοιράστηκαν στα Λουτρά και το χωριό Αιδηψός. Στην αρχή, εγκαταστάθηκαν, πρόχειρα, μέσα στην πόλη των Λουτρών και αργότερα κτίστηκαν σπίτια γι’ αυτούς έξω από την τότε πόλη, περιοχή που ονομάστηκε ''Συνοικισμός''. Όταν οι πρόσφυγες άρχισαν κατά κύματα να αποβιβάζονται στο λιμάνι της Αιδηψού και να επιζητούν πρόχειρα καταλύματα, η μεγάλη αναστάτωση οδήγησε πολλούς ιδιοκτήτες ξενοδοχείων στο να προφασισθούν ανακαινίσεις των κτιρίων τους, για να γλιτώσουν την επίταξη.
Ο Θερμοπόταμος ήταν το φυσικό σύνορο που χώριζε το ''Συνοικισμό'' από την πόλη και οι κάτοικοι πια ήταν οι πρόσφυγες και οι ντόπιοι. Οι περισσότεροι κάτοικοι του Συνοικισμού ήταν από θαλασσινά μέρη, από τη Σμύρνη, το Κορδελιό, τα Βουρλά και αλλού. Οι άνδρες ασχολήθηκαν από νωρίς με την αλιεία, τη γεωργία και το εμπόριο, δίνοντας νέα ώθηση σε αυτούς τους τομείς. Το προσφυγικό στοιχείο έφερε και έναν οριεντάλ αέρα στην Αιδηψό, γιατί κουβάλησαν μαζί τους και τις συνήθειες της χαμένης πατρίδας. Από την άλλη πλευρά του Θερμοπόταμου, απλώνεται η μοντέρνα ευρωπαϊκή λουτρόπολη, με τους μεγάλους δρόμους, τις μικρές επαύλεις, τα σύγχρονα καταστήματα και τα μεγάλα ξενοδοχεία που κατασκευάζονται τη περίοδο αυτή και τα οποία διαθέτουν ως επί των πλείστων και υδροθεραπευτήρια στο εσωτερικό τους. Είναι κτισμένα σε ευρωπαϊκά πρότυπα και χαρακτηρίζονται σαν σύγχρονα θαύματα πολυτελείας. Με όλα τα μέσα πραγματικής ανέσεως και κουζίνες που προσφέρουν όλων των ειδών τα εδέσματα, συγκεντρώνουν εκλεκτό κόσμο από το εσωτερικό και το εξωτερικό. Προσωπικότητες του επιστημονικού, πολιτικού, εφοπλιστικού, βιομηχανικού και καλλιτεχνικού κόσμου συρρέουν στη λουτρόπολη. Τα πλοία ως μοναδικός τρόπος επικοινωνίας με την πόλη, πηγαινοέρχονταν τακτικότατα τους καλοκαιρινούς κυρίως μήνες, μεταφέροντας από χρόνο σε χρόνο ολοένα και περισσότερους επισκέπτες, που έρχονται στην πόλη είτε για απλή διασκέδαση και ξεκούραση, είτε για θεραπευτικούς λόγους. Στις δεκαετίες του ΄10 και του ΄20 που υπήρξε η ''Belle Epoque'' της Αιδηψού και κυρίως τη δεκαετία του 30’, η λουτρόπολη αποτελεί ένα από τα κυριότερα τουριστικά κέντρα του εσωτερικού και εξωτερικού τουρισμού, όπου σφυρηλατείται η τουριστική ιδέα και αναπτύσσεται η κυριότερη πλουτοπαραγωγική πηγή της χώρας. Στη μεγάλη ανάπτυξη της Αιδηψού συνέβαλε και η ανάδειξη διεθνώς των λουτροπόλεων σε κέντρα τουρισμού κατά τον Μεσοπόλεμο. Πλήθος πολυτελών ξενοδοχείων και υδροθεραπευτηρίων ανεγείρονται από πρωτοπόρους επιχειρηματίες και γύρω από αυτές τις μεγάλες επενδύσεις αναπτύσσονται άλλες μικρότερες που έδωσαν ώθηση στην τουριστική και οικονομική ανάπτυξη του τόπου και της περιοχής όπως τα ξενοδοχεία: «Εθνικόν», «Κασταλία», «Άνεσις», «Αρτεμήσιον»,«Παλλάδιον», «Ελπίς», «Ηράκλειο», «Στάδιο», «Αι Πηγαί», «Κεντρικόν», «Ιστιαία», «Πανελλήνιον», «Κρήτη», «Παρνασσός» και τις οικίες «Petit Palais» και οικία «Καρατζή» καθώς και άλλες πολυτελείς οικίες. Τα ξενοδοχεία «Αίγλη», «Αύρα» και «Ακτή» που κτίζονται στην εποχή του Μεσοπολέμου σε τρία γειτονικά μεταξύ τους οικόπεδα σε κεντρική θέση στην παραλιακή που τότε ονομαζόταν Λεωφόρος του Βασιλέως Γεωργίου του Β', αναβαθμίζουν την περιοχή.
Γεωλογικό ιστορικό Βόρειου Ευβοϊκού Κόλπου
Η Αιδηψός βρίσκεται κτισμένη δίπλα στο σβησμένο ηφαίστειο Θόριον, στο οποίο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και ο ορυκτός πλούτος της, που είναι οι θερμό-μεταλλικές της πηγές. Η μορφολογία της περιοχής είναι το συνδυασμένο αποτέλεσμα μιας σειράς ενδογενών και εξωγενών δράσεων που τη διαμόρφωσαν κατά το παρελθόν, αλλά και εξακολουθούν να τη διαμορφώνουν μέχρι και σήμερα. Οι δράσεις αυτές εξαρτώνται από τη γεωλογική δομή, την πρόσφατη τεκτονική και την ενέργεια της διαβρώσεως, η οποία προκαλεί την προοδευτική εξομάλυνση του ανάγλυφου.
Οι οικισμοί της περιοχής είναι κατά βάση πεδινοί με τα μεν Λουτρά να έχουν υψόμετρο από 0 – 65 m., το χωριό Αιδηψός από 15 – 65 m., και ο Άγιος Νικόλαος από 0 – 15 m . Αναφορικά με τη διάκριση του αναγλύφου, δημιουργήθηκαν τρεις διακριτές μορφολογικές ζώνες με βάση το υπέρ-θαλάσσιο ύψος. Είναι η ζώνη υψηλού αναγλύφου που περιλαμβάνει το ημιορεινό τμήμα της περιοχής που βρίσκεται προς την πάνω πλευρά της ισοϋψούς +600 m του όρους Τελέθριο, η ζώνη αναγλύφου που περιλαμβάνει το λοφώδες τμήμα της περιοχής, μεταξύ της ισοϋψούς +200 m και +600 m περιμετρικά του Τελέθριου όρους και η ζώνη χαμηλού αναγλύφου που περιλαμβάνει το πεδινό τμήμα με υψόμετρα < 200 m και περιορίζεται κατά μήκος της παραλιακής ζώνης. Η μορφολογία πλησίον των ακτών οφείλεται, σε παράκτια ρήγματα που βρίσκονται σε χαρακτηριστικές θέσεις, η συνέχεια των οποίων παρατηρείται από τις μετωπικές τους επιφάνειες και αντίστοιχα βάθη στη θάλασσα. Κατ΄ αναλογία, οι χαραδρώσεις του ηπειρωτικού τμήματος αντιστοιχούν σε ρήγματα. Η ευρύτερη περιοχή των Λουτρών Αιδηψού βρίσκεται στο Β. Ευβοϊκό Κόλπο, ο οποίος έχει υποστεί μεγάλες γεωμορφολογικές αλλαγές από το Ανώτατο Τεταρτογενές μέχρι σήμερα που προκλήθηκαν κυρίως από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, τη νέο-τεκτονική δραστηριότητα και τροφοδοσία των ιζημάτων. Ο Ευβοϊκός κόλπος εκτείνεται μεταξύ των ανατολικών ακτών της Αττικοβοιωτίας και των δυτικών ακτών της Εύβοιας. Χωρίζεται σε βόρειο και νότιο Ευβοϊκό από τα στενά της Αυλίδας και του Ευρίπου /40 m πλάτος, 60 m μήκος και 8 m βάθος. Σε γενικές γραμμές, τα βάθη στην περιοχή είναι μικρότερα από 100 m. Οι ισοβαθείς παραμένουν παράλληλες στην ακτογραμμή και στον κύριο άξονα του κόλπου. Ο Βόρειος Ευβοϊκός Κόλπος παρουσιάζει ασυμμετρία ως προς τα πρανή του, όπου τα μεν βόρεια πρανή του είναι απότομα τα δε νότια προς τη Στερεά Ελλάδα είναι ήπια. Το μεγάλο κοίλωμα που ανακάλυψαν επιστήμονες του ΕΛΚΕΘΕ το 2008 διαπίστωσαν μετά από μελέτη ότι επρόκειτο για κρατήρα μετεωρίτη που είχε προσκρούσει στο έδαφος κατά την εποχή της Τελευταίας Παγετώδους Περιόδου. Συνθέτοντας κάθε διαθέσιμη πληροφορία σε συνδυασμό με την ανάλυση δειγμάτων του πυθμένα που έλαβαν από τομογράφους και πυρηνολήπτες, διαπίστωσαν πως το σημείο όπου έπεσε ο μετεωρίτης ήταν ξηρά πριν από 14.000 χρόνια και βρισκόταν στις παρυφές μιας μεγάλης λίμνης. Ο μετεωρίτης φαίνεται ότι προσέκρουσε σε μια πεδιάδα και σίγουρα προκάλεσε πολύ μεγάλη καταστροφή και ίσως και τη δημιουργία του Ευβοϊκού κόλπου. Η ευρύτερη περιοχή, όπου εκδηλώνονται οι αναβλύσεις των θερμών νερών στα Λουτρά Αιδηψού δομείται κατά βάση από τρεις κύριους γεωλογικούς σχηματισμούς / Γεωλογικός χάρτης Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνώ/πρώην ΙΓΜΕ, στους οποίους περιλαμβάνονται:
• Τραβερτίνες / Χημικό ίζημα που προήλθε από την απόθεση αλάτων από τις θερμές αναβλύσεις, με ανοιχτό, κάστανο-κίτρινο χρώμα και με χαρακτηριστική πορώδη υφή. Καλύπτουν το μεγαλύτερο τμήμα της πόλης των Λουτρών Αιδηψού, παρουσιάζουν διαβρωσιγενή απόθεση, το πάχος τους διαφοροποιείται και κατά θέσεις φθάνει τα 15 m. περίπου, σύμφωνα με στοιχεία γεωτρήσεων στην περιοχή των εγκαταστάσεων του ΕΟΤ, αλλά και τη βυθοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της γεωφυσικής έρευνας.
• Μεταμορφωμένα βασικά εκρηξιγενή μετά- ηφαιστειακά πετρώματα της Μέσο -Τριαδικής ηλικίας / Πρόκειται για πράσινου και μερικές φορές ιώδους χρώματος υποθαλάσσιες εκχύσεις βασικών εκρηξιγενών πετρωμάτων, κυρίως βασάλτη /Εκρηξιγενές ηφαιστειακό πέτρωμα, με παρεμβολές σχιστόλιθων και φυλλιτών. Επίσης στη περιοχή παρατηρούνται πολύχρωμα τεκτονικά μίγματα, μικρής έκτασης, μέσα στη σειρά των μεταμορφωμένων πετρωμάτων.
• Σειρά μεταμορφωμένων πετρωμάτων της Τριαδικής περιόδου/ Πρόκειται για μεταμορφωμένα πετρώματα από φυλλίτες, σερικιτικούς – ασβεστιτικούς σχιστόλιθους, σχιστοψαμμίτες και αρκόζες καθώς και κατά θέσεις ενστρώσεις κρυσταλλικών ασβεστολίθων. Η σειρά διασχίζεται από φλέβες μη μεταμορφωμένων βασικών εκρηξιγενών πετρωμάτων. Η γενική διεύθυνση κλίσης είναι ΒΔ, με μέτρο κλίσης 35-70 μοίρες.
Το κλίμα της Αιδηψού είναι ξηρό, υγιεινώτατο, υπέροχο, από τα ιδανικότερα δυνατά. Κράμα ατμόσφαιρας βουνού, θαλάσσης και αερίων των πηγών, ήπιο και γλυκό το χειμώνα και την άνοιξη, δροσερό το καλοκαίρι.
Η χλωρίδα της Αιδηψού είναι εξαιρετικά πλούσια και περιλαμβάνει είδη σπάνια στον υπόλοιπο ελληνικό χώρο, λόγω των ηφαιστειακών πετρωμάτων και των ηφαιστειακών υλικών που περιέχονται στο έδαφός της.
Τα θαλασσινά νερά του όρμου της Αιδηψού, ακολουθούν το στενό του Ευρίπου, με το ιδιαίτερο παλιρροϊκό φαινόμενο. Δηλαδή, η αλλαγή του ρεύματος γίνεται σε ίσα χρονικά διαστήματα και η ταχύτητά του ποικίλει από 3-6 μίλια την ώρα. Τα ρεύματα είναι κανονικά κατά τις συζυγίες της σελήνης και του ήλιου, και φυγόκεντρου δύναμης της Γης. Τα Λουτρά Αιδηψού διαρρέονται από το Θερμοπόταμο, ένα ποτάμι από ζεστά ιαματικά νερά, που πριν από 60 περίπου χρόνια σκεπάστηκε για να εξυπηρετηθούν λειτουργικές ανάγκες της πόλης.
Προγράμματα ιαματικών θεραπειών για την αντιμετώπιση ειδικών προβλημάτων και παθήσεων
– Πρόγραμμα κλασσικής ιαματικής θεραπείας: Πρόκειται για ένα ισχυρό πρόγραμμα πρόληψης, υγείας και αναζωογόνησης. Τα ιαματικά νερά της Αιδηψού πλούσια σε μεταλλικά άλατα και ιχνοστοιχεία, βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος, χαλαρώνουν τους μυς, καταπολεμούν τα αρθριτικά και άλλους πόνους, και συμβάλλουν στην αναζωογόνηση του σώματος. Είναι γνωστά για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες από την εποχή του Ιπποκράτη, ο οποίος τα συνιστούσε, μεταξύ άλλων, για τη θεραπεία των ρευματισμών.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει γενικό ιατρικό έλεγχο, ιατρικές συστάσεις, διατροφικές συμβουλές, θεραπείες « spa / Sanitas per Aqua / Υγεία δια μέσου του Νερού» όπως λασπόλουτρα, υδρομασάζ στα ιαματικά νερά.
Οι θεραπείες ιαματικής λουτροθεραπείας που προσφέρονται από σύγχρονες εγκαταστάσεις ξενοδοχειακών μονάδων αφορούν τη/ν:
• Thermal Hydromassage Caracalla / Ενισχύει την κυκλοφορία του αίματος των κάτω άκρων και την καταπολέμηση του πόνου στον αυχένα.
• Thermal Bath CO2 / Αναζωογονητικό λουτρό με μεταλλικό νερό, με την ευεργετική για το δέρμα επίδραση φυσαλίδων CO2. Αυξάνει το μεταβολισμό και την κυκλοφορία του αίματος.
• Ozonotherapy with thermal water /Αναζωογονητικό λουτρό με μεταλλικό νερό, με την ευεργετική για το δέρμα επίδραση φυσαλίδων φυσαλίδων O3 αντί CO2. Το όζον βοηθά το δέρμα και τα κύτταρα να απορροφήσουν οξυγόνο, βελτιώνοντας την κυκλοφορία του αίματος, την παραγωγή νέων αγγείων και ενισχύοντας την κυτταρική ανάπλαση.
• Λασποθεραπεία / Ιδανική για τη μείωση των πόνων που οφείλονται σε ρευματικές και αρθριτικές παθήσεις ενώ βελτιώνει την κινητικότητα και την κυκλοφορία του αίματος στις αρθρώσεις και τους μύες. Παράλληλα μειώνεται το άγχος με την ενεργοποίηση των ορμονών του στρες, της κορτιζόλης που βοηθά τον οργανισμό να ανταπεξέρχεται στις μακροχρόνιες καταστάσεις stress καθώς και βήτα - ενδορφίνης. Η πλούσια σε μεταλλικά στοιχεία λάσπη ενισχύει, αποτοξινώνει και αυξάνει την ενέργεια, τη ζωτικότητα και την ευημερία. Επιπλέον, μπορεί να γίνει επάλειψη λάσπης σε πρόσωπο και σώμα ή μόνο στο σώμα και σε μέρος αυτού. Η αντίδραση της μικροχλωρίδας της λάσπης και του ιαματικού νερού βοηθάει στο να αισθανθεί κανείς το σώμα του ανανεωμένο και θεραπευμένο. Οι πόνοι στους μύες εξομαλύνονται και το ανοσοποιητικό ενισχύεται.
– Πρόγραμμα θεραπείας προσώπου: Το πρόσωπο καθημερινά βάλλεται από έναν αριθμό παραγόντων, όπως ηλιακή ακτινοβολία, ατμοσφαιρική ρύπανση, ιδρώτα και σκόνη, οι οποίοι έχουν σαν αποτέλεσμα να επιβαρύνουν την επιδερμίδα προσθέτοντας χρόνια και κούραση στην εμφάνισή μας. Το καθημερινό άγχος και το στρες επηρεάζουν επίσης την όψη του.
– Πρόγραμμα θεραπείας απώλειας βάρους: Το πρόγραμμα επαναφέρει το σώμα στην ιδανική του φυσική κατάσταση, αυξάνοντας τα επίπεδα ενέργειας, μέσω της διατροφής αλλά και διάφορων θεραπειών, που σταθεροποιούν το μεταβολισμό και μειώνουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Ταυτόχρονα, το πρόγραμμα τονώνει τις μεταβολικές διαδικασίες και κάνει ευκολότερη τη διατήρηση του νέου βάρους. Είναι ιδανικό για όσους πάσχουν από παχυσαρκία και έλλειψη ενέργειας.
– Ιατρικές Θεραπείες: Αφορά τις ειδικά σχεδιασμένες ιατρικές θεραπείες, που αυτές γίνονται κατόπιν προτάσεως των ιατρών των υδροθεραπευτηρίων για το πιο αποτελεσματικό πρόγραμμα αναζωογόνησης και αποκατάστασης που ταιριάζει στον καθένα όπως:.
• Φυσικοθεραπείες /Οι συνεδρίες ηλεκτροθεραπείας, υπερήχων, εισπνοθεραπείας, κινησιοθεραπείας, φυσιοκινησιοθεραπείας, φυσιοκινησιοθεραπεία με όργανα καθώς και το μασάζ πίεσης νερού Jet, μπορούν το καθένα να συμβάλλουν στη βελτίωση της υγείας με διαφορετικούς τρόπους. Φυσική αποκατάσταση, αποκατάσταση από τραυματισμούς, βελτίωση κινητικότητας και ανακούφιση από πόνους είναι κάποια από τα οφέλη που προσφέρουν.
Οι συνεδρίες ηλεκτροθεραπείας, προσφέρουν θεραπεία για την αναζωογόνηση των μυών και την αντιμετώπιση του πόνου καθώς και τη βελτίωση της αντοχής.
Χρησιμοποιούνται διάφορα είδη ηλεκτρικού ρεύματος για να αντιμετωπιστούν οι μυϊκοί, οι αρθριτικοί αλλά και γενικοί σωματικοί πόνοι.
Οι συνεδρίες υπερήχων, μεταδίδουν ταχεία θεραπευτικά ηχητικά κύματα που ταλαντώνονται αρμονικά με το σώμα, τονώνοντας την κυκλοφορία και το μεταβολισμό.
Οι συνεδρίες εισπνοθεραπείας, αν κάποιος πάσχει από ωτορινολαρυγγολογικά προβλήματα (π.χ. ιγμορίτιδα), η εισπνοή ιονισμένου ατμού με εκχυλίσματα ευκαλύπτου, χαμομηλιού και μέντας αποτελεί μια ιδανική θεραπεία. Αυτή η θεραπεία βοηθά το αναπνευστικό σύστημα, είναι εξαιρετική για την καταπολέμηση των επιπτώσεων του καπνίσματος καθώς και μια εξαιρετική πρόληψη για τους ανθρώπους που επηρεάζονται από τη ρύπανση στις πόλεις.
Οι συνεδρίες κινησιοθεραπείας, περιλαμβάνει την ενεργή ή παθητική κίνηση διαφόρων σημείων του σώματος, βοηθώντας στη βελτίωση της κυκλοφορίας και την μυϊκή τόνωση. Μόνο 20 λεπτά είναι αρκετά για να επιφέρουν οφέλη για την υγεία σε όλο το σώμα.
Οι συνεδρίες φυσιοκινησιοθεραπείας, τεχνική λειτουργικής αποκατάστασης με σκοπό την ενίσχυση και την αύξηση του μυϊκού συστήματος. Η θεραπεία αποτελείται από ένα συνδυασμό κινήσεων που εκτελούνται από τον φυσιοθεραπευτή, όπως τριβή, πίεση, μάλαξη, κρούσεις καθώς και τις ενεργητικές κινήσεις πού γίνονται εθελοντικά από τον δέκτη, μέσω της συστολής των μυών. Η κινησιοθεραπεία συνίσταται όταν υπάρχει δυσκολία κίνησης, και επίσης χρησιμοποιείται με επιτυχία στις αθλητικές προπονήσεις για την προετοιμασία των αθλητών πριν από αθλητικές διοργανώσεις.
Οι συνεδρίες φυσιοκινησιοθεραπεία με όργανα, θεραπεία με υπερήχους, δια-δερμική ηλεκτρική νευρική διέγερση, μαγνητοθεραπεία. ήλεκτρο-διέγερση με ρεύμα χαμηλής συχνότητας, Χρησιμοποιούνται υποστηρικτικά στη φυσιοκινησιοθεραπεία και την κινησιοθεραπεία με όργανα, τα οποία στοχεύουν στην κινητοποίηση των αρθρώσεων που έχουν λειτουργικά προβλήματα μέσω της μυϊκής και κυκλοφορικής ενίσχυσης. Η κινησιοθεραπεία με όργανα διεγείρει τον συνδετικό ιστό και τους μυς μέσω της χρήσης διαφόρων τεχνολογιών: ρεύμα χαμηλής συχνότητας, ισομετρική συστολή, ηλεκτρομαγνητικούς παλμούς, ακουστικές δονήσεις υψηλής συχνότητας και ηλεκτροθεραπεία. (Μέρος του άρθρου /Πηγή:«ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ Λ. ΑΙΔΗΨΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΧΩΡΩΝ & ΘΕΡΜΑΛΙΣΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ' Λ. Φ. ΛΑΓΓΟΥΡΑΝΗΣ)
Συμπέρασμα
Η Αιδηψός έχει πλούσια ιστορία, μνήμες της οποίας ζωντανεύουν ακόμα και σήμερα. Η πιο γνωστή και κοσμοπολίτικη -κυρίως παλαιότερα λουτρόπολη στην Ελλάδα έχει γνωρίσει χρυσές εποχές ιδίως περί τα μέσα του προηγούμενου αιώνα, όταν και αποτελούσε πόλο έλξης εξεχουσών προσωπικοτήτων της εγχώριας αλλά και διεθνούς ελίτ. Η Αιδηψός δεν προσφέρει μόνο την ιαματική λουτροθεραπεία, στη λουτρόπολη συναντά κανείς πολλά αξιοθέατα, ενώ προσφέρει επίσης ποικίλες δυνατότητες δραστηριοτήτων στη φύση και στη θάλασσα.
Η φυσική ομορφιά της Β. Εύβοιας σε συνδυασμό με το πλούσιο γεωλογικό υπόβαθρο της Αιδηψού, συνθέτουν έναν κορυφαίο τουριστικό προορισμό στην καρδιά της Ελλάδας που αξίζει να επισκεφτεί ο καθένας. Η καταπράσινη παρθένα γη της βόρειας Εύβοιας κρύβει καταρράκτες και λίμνες στις ορεινές διαδρομές της ενδοχώρας της και προσφέρει πολλές μαγευτικές παραλίες, άλλες ερημικές και άλλες οργανωμένες, όντας ιδανικός προορισμός για φυσιολάτρες εξερευνητές. Η λουτρόπολη της Αιδηψού είναι ο καλύτερος πρεσβευτής της βόρειας Εύβοιας σε όλο τον κόσμο, με ξακουστό όνομα που έχει κτιστεί κυρίως γύρω από τα ιαματικά της νερά. Είναι μια φιλόξενη περιοχή πλούσια σε ζωή, με έντονα χρώματα και δυνατά αρώματα που διασκεδάζει, θεραπεύει και χαρίζει σε όποιον την επισκέπτεται, γαλήνη και πνευματική διαύγεια.
– Του Πλοιάρχου Λ.Σ Δημητρίου Κουκουβίνου ε.α –
